Το Βασίλειο των Ουρανών.

«Το Βασίλειο των Ουρανών» είναι μία ταινία του 2005 που λαμβάνει χώρα στην εποχή των σταυροφόρων, τον 12^o δηλαδή αιώνα, στη Γαλλία. Η ταινία εξελίσσεται γύρω από τη ζωή ενός Γάλλου σιδηρουργού (Ορλάντο Μπλουμ) ο οποίος μετά από τον θάνατο του γιου του και την μετέπειτα αυτοκτονία της γυναίκας του ανακαλύπτει πως είναι γιος ενός ευγενή σταυροφόρου, του Γοδεφρείδου του Ίμπελιν (Λίαμ Νίσον). Ο πατέρας του τον πείθει να τον ακολουθήσει στο ταξίδι του προς τους Αγίους Τόπους ώστε να αναζητήσει εξιλέωση για τις αμαρτίες του ίδιου και της γυναίκας του, κάνοντας ένα καινούργιο ξεκίνημα. Ο νεαρός σιδηρουργός, ονόματι Μπάλιαν, φτάνει στον προορισμό του, μετά τη δυσάρεστη απώλεια του πατέρα του, ως κάτοχος πλέον του τίτλου και των εδαφών του. Κατά τη διαμονή του εκεί ο Μπάλιαν γνωρίζει σημαντικά πρόσωπα, όπως τον ηγέτη της Ιερουσαλήμ τον βασιλιά Βαλδουίνο Δ’ (Έντουαρντ Νόρτον), ο οποίος πάσχει από λέπρα, την αδερφή του πριγκίπισσα Σίβυλλα (Εύα Γκριν), την οποία ερωτεύεται, τον φιλόδοξο σύζυγό της και διάδοχο του θρόνου Γκι ντε Λουζινιάν (Μάρτον Τσόκας). Ο Γκι προκαλώντας και υποκινώντας σύγκρουση με τον ηγέτη τον μουσουλμάνων, Σαλαντίν (Γκασάν Μασούντ), λόγω των ακραίων θρησκευτικών πεποιθήσεων και του φανατισμού του, διαταράσσει την ειρήνη μεταξύ των λαών και ο Μπάλιαν, ως ηγέτης της άμυνας, μάχεται για να υπερασπιστεί την πόλη με γενναιότητα.

Η ταινία επιτυγχάνει να παρουσιάσει τα σχετικά ιστορικά γεγονότα με κινηματογραφικό τρόπο που προσδίδει δράση και δραματικότητα στην ιστορία, ενώ παράλληλα εξετάζει την ανθρώπινη φύση μέσα από τον πόλεμο και τη θρησκεία αναδεικνύοντας την καταστροφική δύναμη του φανατισμού και της αλαζονείας και πώς οι θρησκευτικές πεποιθήσεις επηρεάζουν τον άνθρωπο, που καλείται να ζυγίσει τις αξίες της πίστης και του ανθρωπισμού. Η εποχή που επέλεξε ο σκηνοθέτης της ταινίας, Ρίντλεϊ Σκοτ, καθίσταται σαφώς κατάλληλη για να μεταδώσει το μήνυμά του με τον καλύτερο τρόπο καθώς οι σταυροφορίες αναδεικνύουν κατάλληλα τις επιπτώσεις της θρησκείας στον άνθρωπο που φανατίζεται και προσπερνάει τα όρια με αποτέλεσμα να καταπατά τον ανθρωπισμό και την ηθική θαμπωμένος από την αλαζονεία, την αίσθηση ανωτερότητας και το μίσος απέναντι σε αλλόθρησκο πληθυσμό. Οι σταυροφόροι με αυτόν τον τρόπο διέπραξαν αμέτρητα εγκλήματα και κακουργήματα σκοτώνοντας μυριάδες κόσμο κρυμμένοι πίσω από τη σημαία του Χριστιανισμού και τη θρησκεία. Συνεπώς, η επιλογή της χρονολογίας της ταινίας έγινε στοχευμένα και επιτυχημένα.

Ωστόσο, η ιστορική ακρίβεια της ταινίας έχει αμφισβητηθεί καθώς, για κινηματογραφικούς σκοπούς, έχουν δραματοποιηθεί αρκετοί χαρακτήρες ή έχουν παρουσιαστεί ιδεολογίες και πεποιθήσεις που δεν συμβαδίζουν με εκείνη την εποχή, αλλά με την εποχή όπου η ταινία γυρίστηκε ακριβώς ώστε να μεταδώσει τις ανάλογες αξίες και μηνύματα. Πιο αναλυτικά, η τοποθέτηση της ταινίας στην εποχή της τρίτης σταυροφορίας (1189-1192) και η πτώση της Ιερουσαλήμ από τους Μουσουλμάνους το 1887 είναι πραγματικά γεγονότα. Η κατάκτησή της πραγματοποιήθηκε αληθινά από τον Σαλαντίν, ο οποίος ήταν από τους σημαντικότερους πολιτικούς ηγέτες της εποχής, ενώ άφησε τους χριστιανούς να αποχωρήσουν με ασφάλεια ακριβώς όπως παρουσιάστηκε στην ταινία. Άλλα ιστορικά αποδεδειγμένα αληθινά πρόσωπα από την ταινία υπήρξαν ο Βαλδουίνος Δ’, βασιλιάς της Ιερουσαλήμ γνωστός ως «Λεπρός Βασιλιάς» λόγω της ασθένειας του, ο Γκι ντε Λουζινιάν, σύζυγος της αδερφής του βασιλιά Βαλδουίνου ο οποίος ανέλαβε την εξουσία μετα τον θάνατό του, και ο Ρεϊνάλδος του Σατιγιόν, ένας προκλητικός ηγέτης που μαζί με τον Γκι συνέβαλαν πράγματι στην κατάρρευση της ειρήνης με τον λαό του Σαλαντίν. Ο Μπάλιαν υπήρξε και αυτός ιστορικό πρόσωπο, αλλά η αληθινή του ιστορία απέχει σημαντικά από τη δραματοποίηση του χαρακτήρα στην ταινία. Ο Μπάλιαν του Ίμπελιν δεν ήταν Γάλλος σιδεράς, ούτε νόθος γιός κάποιου ευγενή, ενώ η βαρύτητά του στην υπεράσπιση της Ιερουσαλήμ εμφανίζεται υπερβολική. Στην πραγματικότητα, ήταν ένας έμπειρος σταυροφόρος και στρατιωτικός ηγέτης που έπαιξε ρόλο στην πολιορκία δίχως να είναι ο απόλυτος ηγέτης της. Επιπλέον, πουθενά στη ιστορία δεν έχει καταγραφεί η συσχέτισή του με την πριγκίπισσα Σιβύλλα. Η ρομαντική τους σχέση στην ταινία είναι ξεκάθαρη μυθοπλασία για σκηνοθετικούς σκοπούς, ενώ παράλληλα δεν έχει καταγραφεί πουθενά ο χαρακτήρας του Γοδεφρείδου ως πατέρα του Μπάλιαν, γεγονός που τον συνιστά πλήρως φανταστικό πρόσωπο. Τέλος, οι διάλογοι των χαρακτήρων αποτελούν στοιχεία μυθοπλασίας καθώς αντικατοπτρίζουν σύγχρονα στοιχεία που δεν είναι ιστορικά ορθά, όπως για παράδειγμα ιδέες θρησκευτικής ανεκτικότητας.

Παρόλο που η ταινία δεν είναι πλήρως ιστορικά ακριβής, δεν παύει να θεωρείται ένα κινηματογραφικό αριστούργημα. Επιτυγχάνει να αναδείξει διαχρονικά θέματα, όπως την αξία της θρησκευτικής ανεκτικότητας, της ειρήνης αλλά και την πλεονεξία και τον φανατισμό που καταρρίπτουν την ηθική και οδηγούν σε συγκρούσεις. Κατορθώνει να παρουσιάσει όλα αυτά τα φαινόμενα μέσα από μία εποχή που ήταν πολύ πιο έντονη και ακραία λόγω των θρησκευτικών πολέμων. Το βάθος των θεμάτων που θίγει σε συνδυασμό με τις εντυπωσιακές σκηνές μάχης, τα αψεγάδιαστα για την εποχή τους σκηνικά και γραφικά και την ερμηνεία των ηθοποιών κάνουν την ταινία εκπληκτική και διαχρονικά εμβληματική. Πρόκειται για μία ταινία αξιόλογη που μπορεί να προσφέρει στον θεατή τόσο ψυχαγωγία, όσο και να καλλιεργήσει το πνεύμα του, για αυτό και τη συνιστώ ανεπιφύλακτα.

Δ.Ε.